SUSMARYOSEP, Ang init!

Tag-init na!  At habang umuulan na sa Pinas at sunod-sunod nang pumapasok ang mga bagyo at nagbabantang umapaw ang mga dam (wag naman sana) e tagaktak naman ang pawis naming mga kabayan dito sa Dubai (Tagaktak n. dripping of sweat; shedding of tears; downpour #EksenangDictionary).  At bago ko simulang ishare ang mga summer experiences and escapades  dito e alamin muna natin ang climate ng Dubai (Kuya Kim, pasok!).

Mas mahaba ang tag-init sa bansang ito kumpara sa tag-lamig.  Sabi ko nga sa previous articles ko na nagsisimulang magparamdam ang init pagpasok ng May or minsan as early as April.  At magsisimula naman ang taglamig pagpasok pa ng November or December.  Pinakamalamig ko nang naranasan ang 10°C (na minsan e mas mababa pa daw) at pinakamainit ang halos 50°C (grabe!).  Umuulan sa Dubai pero kung pagsasama-samahin ko ang ulan sa buong taon e baka pang isa o dalawang araw lang ito in total (nagtitipid?).  Para sa mas malawak na kaalaman ukol dito, please welcome my friend, wikipedia - http://en.wikipedia.org/wiki/Climate_of_Dubai.

Entering Satwa habang sinasalubong ng DSS logo

Nakakatawang isipin na kapag umabot ng 35°C and temperature sa Pinas e madalas na tayong magreklamo na di na kakaynin ang init, na bubuksan na ang lahat ng electric fan at aircon, na magsasando o maghuhubaran na ang lahat (magbra ka ate) at kung ano-ano pang reklamo.  Hanggang makarating ako ng Dubai at maexperience ko ang “totoong init” (may peke na naman ba? Pati ba init may imitation na rin?).  Imagine 40°C paggising mo pa lang at 35°C bago ka matulog.  Susmaryosep.  And to think that we need to walk siyempre pag papasok at pauwi ng bahay or kung may bibilhin ka. Ok pa sana ang init pero yung humidity ang minsang nagpapahirap ng sitwasyon. Akala mo e nasa loob ka ng pugon (pandesal?) na humahampas (walis?) sa mukha mo ang init. Yan ang totoo.  E ano ba namang magagawa namin e disyerto ang Dubai na pinaunlad lamang at tinayuan ng nagtatayugang mga gusali.  At dahil nga sa sitwasyong ito e siyempre naka aircon ang lahat ng bahay (sosyal).  Hindi pwedeng wala or else patay kang bata ka.  So kaunting lakad sa init, sakay sa airconditoned na bus or train or taxi, baba at lakad sa init hanggang makarating ng office na may aircon na uli.  Pwedeng ding pumasok sa loob ng mall kahit as early as 6AM. Hindi bawal dito pati sa mga building para lang tumawid sa loob at makaramdam ng lamig.  Hindi din bawal yan dito. Naalala ko tuloy na bawal yan sa Ortigas. Pag nakidaan ka sa loob ng building e haharangin ka ng guard!  Kaya tuloy di na ako naniniwala sa sabi ng matatanda na pag galing sa initan e wag agad papasok sa malamig or else magkakasakit. E di sana malaking ospital na ang Dubai kung tooto yun. E hindi naman pwedeng galing sa init e sa init na lang maghapon. Susmaryosep. 

Kapag tag-ulan, iisipin agad natin sa Pinas na masarap ang sabaw, bulalo, champorado na may tuyo, etc (namiss ko bigla L).  At halos ganyan din naman sa tag-init.  Papasok sa eksena ang buko juice, ice candy, sa malamig, sorbetes, halo-halo at maraming iba pa (mas lalo ko namiss L L).  Sinusubukan din naman naming labanan ang init (kontrabida?) sa maraming paraan (except paghuhubad. Bawal. Mahuhuli).  Sa paanong paraan nga ba nalilibang ang mga Pinoy sa Dubai pagsapit ng tag-init.  Ayan sa baba. Basa.

DSS

Modhesh (#PinoyPride)

Ano ba itong DSS na ito. SLR camera ba ito? Pasyalan? O natripan ko lang na gumawa ng acronym? DSS stands for Dubai Summer Surprises.  Korek! Mge eksena ng pangsorpresa by means of shopping.  Sa madaling salita, sale na walang pakundangan.  At kapag sinabi mong sale sa Dubai, totoong sale talaga (may peke ba?).  Ito ang bansang may sariling Shopping Festival taon-taon na dinadayo ng mga karatig bansa pati  mga taga Europa (#shopaholics).  Nagaganap ito ng around February every year for about a month.  Susunod naman ang DSS pagpasok ng summer na isang buwan din.  Susundan ito ng Ramadan Sale na isang buwan din. Susunod ang Eid Sale, Gitex at marami pang mga sale na masaya at masakit sa bulsa (#BestInSale2012).  Pero since DSS season ngayon, ito ang pag-usapan natin.

June nagsisimula ang DSS at malalaman mo ito kapag napadaan ka ng mga tulay na puno na ng announcement at banderitas (fiesta?).  Kapag napagawi ka naman sa bandang Satwa (lugar ito hindi ahas) e makikita mo sa round about ang ilaw na nagsasabing humanda ka na kase sale na (sana lang may pera).  At ang isa pang hudyat ng pagsisimula ng DSS ay ang paglabas ni Modhesh.  Siya ang official mascot ng shopping festivities na hindi ko mawari kung anong character ba ito.  Jack in the box daw (yung lumalabas sa kahon na nanggugulat pero di naman ako nagugulat) at marami pang characterization sabi ng iba.  Pero ang totoong nakakamanga about Modhesh e ang malaman na Pinoy pala ang nagdesign ditto (#SuperProud).  Para mas makilala pa si Modhesh basahin ito - http://www.dubaievents.ae/en/section/modhesh.

And since DSS is all about shopping and a lot of sale and discounts, pag-usapan natin kung ano nga ba ang madalas bilhin ng mga kabayan natin kapag ganitong season.

Pabango, lotion at marami pang pabango at lotion (#paulit-ulit #kaumay)

Madalas na maglaban ang Victoria’s Secret at Bath and Body Works kapag ganitong panahon ng harbatan sa benta (suntukan?).  Kung nabibili natin sa Pinas ang isang bote ng Victoria o Bath and Body ng halagang 500pesos pataas (o 600pesos hanggang 800pesos kapag hulugan depende sa tagal ng pagbabayad hanggang tumakbo na ang may utang at nasira na ang friendship), naglalaro naman sa AED25 or AED40 ang presyo nyan dito.  Sa mga gustong magconvert gamitin ninyo ito - http://themoneyconverter.com/. At kapag naman dumating ang DSS at iba pang more more sale moments, bumababa ang presyo sa AED5 or AED10 na ikinakaloka ng mga kabayan natin (kasama na ako) na talagang nagpapanic buying na akala mo e nasalanta ng bagyo na nag uunahang makabili ng bigas at de lata. Hindi alam kung paano pagkakasyahin sa cart ang pinamili! At ang sagot, mahal na kase sa susunod or ipapadala or itatagong pasalubong or ibebenta sa Pinas (tama din nga naman #NegoSyete).  Sa mga ayaw maniwala, ayan po ang picture ng mga pinsan kong nagpanic buying last week lang.

Electronic Gadgets

Ito ang talagang dinadayo ng maraming nilalang mula sa iba’t-ibang planeta.  Kapag sale naman kase e ramdam mo ang pagbaba ng presyo ng bonggang bongga.  Makakabili ka ng 32’ flat screen (wala na akong nakikitang CRT e yung TV na kuba) sa halagang AED800 na may libre pang plantsa or blender (kaloka).  Ito namang kaofficemate ko na pinagpala sa sale e nakabili ng 40’ LED Smart TV (yung pwedeng mag internet sa TV #kainggit), sa halagang AED2, 300 (na originally e AED3, 500) at may nakuha pang libreng Xbox at home theater system! Juice ko! Sila na ang nanalo sa harbatan!  At hindi nagpatalo ang pinsan ko na naman (hobby nila magshopping) na bumili naman ng laptop sa halagang AED1, 200 na may libreng external hard drive, external cd reader and writer, mouse, bag, at camera (#SobrangInggitNa).  Kasama din madalas sa sale ang mobile phones. Blackberry bold (yung basic) is currently at AED500 at marami pang phone na mura kasama na ang mga tablet (hindi gamot).  Ito yung ilan sa mga stores where you can find a lot of items on sale:

http://www.sharafdg.com/

-          Dito ka malilito sa dami ng gadgets na almost all the time e may promo.  Paborito naming puntahan yung mga items nila na sa “basket” na super bargain gaya ng 16gb usb na AED15 na lamang ang presyo.

http://www.jumbocorp.com/

-          Another gadget hub.  Hindi ka rin mauubusan ng choices sa tindahang ito.  At yung malaking branch nila e napakalapit sa bahay namin. 5 floors yata ito na gadget ang laman lahat.  Para kaming kinakawayan at nagsasabing “halika, mamili k at ubusin mo ang pera mo”, buti na lang di kami nakikinig sa kanya. Hmmmppp….

http://www.jackys.com/

-          Isa pa itong si Jacky’s na di ko mawari kung si Jacky Chan, Jackie Lou Blanco o si Jack and the Beanstalk ang may ari (#waley).  Sandamakmak din ang choices hanggang mailto ka na at di ka na bumili.

http://www.pluginselectronix.com/

-          Another electronic haven.  Dagdag pang-lito kapag naghahanap ka ng gadgets and electronic items.  Kagaya ng mga naunang nabanggit, marami silang branches all over the UAE sa iba’t-ibang mall at may mga sariling buildings at pwesto din.

Marami pang iba pero yan ang top 4 na nakapasok sa survey.  Try to browse and see the items.  Enjoy.

Damit, sapatos at iaba pang bagay na nasusuot

Another good thing about DSS and other promos in Dubai e yung mga mababang presyo ng damit at sapatos.  Dito ka makakakita ng super sale talaga na kahit di mo yata masusuot e bibilhin mo (#Harbatan2012).  E kase ba naman ang mga signature brands bumababa ng AED20 ang isa.  Kasama na din ang mga department stores sa loob ng malls gaya ng Forever 21, H&M, Bloomingdales, Galeries Lafayette, Splash, Center Point (hindi SM Sta. Mesa) and more.  Sa mga stores na yan din mismo nataranta ang Nanay ko sa pagbili ng bag na murang mura din naman talaga.  Sa mga stores din na yan kami madalas makabili ng t-shirt na worth AED20 lang ang isa (may collar o wala).  Isang experience naman naming sa panghaharbat e nang magsale ang isang shoe store last year na DSS where you can buy Vans and Pony shoes sa halagang AED90 lamang! Panic buying kaming magkakapatid sa sobrang mura.  At ngayong week na ito, nararamdaman ko na may magaganap na panic buying ng Lacoste at Converse dahil super sale sila. Hmmmmmm. Mukhang matutukso ako.

ATBP.

Hindi nawawala sa mga articles ko ang category na ATBP kase ang daming bagay na di mo mawari at maipaliwanag kahit anong usapan pa yan.  Kagaya na lang tuwing DSS kung saan hindi lamang gadgets, damit o sapatos ang pinagkakaabalahang bilhin ng lahat. Kasama na sa category na ito ang mga pasalubong at balikbayan box items gaya ng murang Pringles (na AED10 ang 4 na piraso), sabon (na AED10 ang 4 din na piraso), mga pagkain, relo, alahas, etc at maraming iba pa na part ng DSS.  Pero hindi lamang naman nakaconcentrate ang festival na ito sa shopping.  Marami din silang games, programs and shows para sa mga bata at sa buong pamilya.  Masaya ang DSS, lalo na kung may pera ka.

Pagkaing Pinoy

Wala pa ring tatalo sa pagkaing kinalakihan na natin at kinamulatan.  At hindi magpapaawat ang mga kabayan natin dito sa Dubai.  Sinong magsasabing sa Pinas lang kami makakatikim ng mga pamatid-uhaw na pagkain at mga kakanin na nagpapagdag saya sa tag-init at nagpapawala ng home sick panandalian? Sino! Lumabas kayo! Lumabas ang matapang!  Let me mention some of the favorites and where we usually buy them:

Halo-halo – Chowking ang unang papasok sa isip natin at yan din ang unang takbuhan namin dito sa Dubai.  Yes, may Chowking branches dito.  Marami silang branch na nagkalat all over Dubai at pwede din na magpadeliver.  Soon to open ang branch nila sa loob ng mall (first time sa mall) sa Deira City Center.  Ang presyo: AED16 ang Halo-halo Fiesta at AED18 ang Special (na dinagdagan lang ng Ice Cream na di ko gusto ang lasa).  May halo-halo din sa mga Pinoy Restaurants gaya ng Tipanan at Tagpuan pero sa susunod na natin sila pag-usapan (ang haba na). 

Sago at Gulaman o Gulaman at Sago (bahala na kung anong gusto mong mauna) – meron din sa Chowking kasama ng black gulaman pero paborito ko yung sa Satwa sa labas ng Westzone. AED5 or AED10 ang presyo depende sa laki.

Ice Cream – marami sa mga grocery stores at mall gaya ng London Dairy, Baskin-Robbins, Cold Stone, Dairy Queen, Dreyer’s Häagen-Dazs, the controversial Magnum, Twix, Maltesers at marami pang iba (sosyalan).  Pero hindi ito ang hinahanap-hanap ng mga Pinoy (lalo na ako).  Go pa rin ako for Selecta at Magnolia (forever favorite and Quezo Real at Quezo Primero).  Basta grocery store na may panindang Pinoy, meron nyan.  Mabibili ang 1.5L sa halagang AED25 (minsan AED20 pag malapit na maexpire).

Buko Juice and Fresh Juices – Madalas na nasa karton o lata ang mga ito.  Yung buko juice e nakapack na at preserved e nanggagaling ng Thailand at Indonesia (wala pa akong nakikitang galing Pinas pero paborito ko naman ang Calamansi Juice na nasa lata galing sa atin).  Makakabili ka din naman ng sariwang buko na madalas e galing sa India pero di sing sarap at sing tamis ng galing sa atin. Iba pa rin ang galing Pinas.

Kwek-kwek, Tokneneng, Fishball, Squidball, Kikiam, etc – pangtanggal inip, suya sa init at homesick.  Makakabili ka ng sangkap na ikaw na mismo ang magtitimpla at magluluto sa mga grocery na may Pinoy products.  Pero kung ang gusto mo e yung maramdaman mo na parang nasa pinas ka na tinutusok mo ito at pinapalutang sa tamis-anghang na sarsa, e meron din dito nyan sa Dubai.  Meron sa Karama Center, sa West Zone Satwa at marami pang iba.  AED10 ang presyo ng 5 pirasong kwek-kwek ganon din ang iba pa.  Kasama na din dito ang mga kakanin at pansit at palabok na madalas e AED10 nakapack na.  Paborito ko ang turon pero di ko marecommend ang Banana-Q. Ewan pero iba pa rin ang lasa ng galing sa sarili mong bayan. 

Summer season ang madalas na panahon para makapagbonding ang pamilya. Ito yung time ng outing, beach, gimik, meryendang sama-sama, fiesta, family reunions at marami pang kasiyahan.  Pero sa aming mga OFW sa Dubai, isa lamang itong ordinaryong panahon kung saan tuloy ang trabaho at ikot ng buhay.  Nadagdagan lamang ng sobrang init at sandamakmak na pawis pero tuloy ang laban.  Pero kahit na wala dito ang pamilya at mga mahal sa buhay, kahit walang piknik or outing sa beach, mananatili silang inspirasyon para patuloy na magpunyagi at mangarap.  Yan ang Pinoy, yan ang tatak OFW.

Photo Credits:

Google - salamat all the time for the photos

Nene and Koy for the panic buying pics

OFW Diary: Ate-Atehan

Habang sinusulat ko ang part 1 ng Chinese Adventure episode (pakibasa sa mga di pa nagbabasa, Masaya yun), pinilit kong isingit ang kwento ng mga kasambahay nating OFW dito Dubai.  Pero di pala pwedeng extra lang sila kaya nabuo ang OFW Diary Series na sisimulan ko sa episode na ito.

Marami akong nakakausap na mga kabayan dito sa Dubai na may mga sariling kwento. May nakakatuwa, nakakalungkot, nakakainspire, nakakayamot at marami pang nakaka (wala pa namang nakakatakot na mala “Sukob” ang dating). For the first episode of our OFW Diaries, uunahin kong bigyan ng pansin ang mga “Ate” dito sa bansang ito.  Sila ang mga kasambahay at mga nakilala kong nahirapan sa buhay. E bakit nga ba “Ate-atehan” ang title?  Bisaya version ba ito ng Ati-atihan? O mga pekeng ate sila? Not to catch attention or whatsoever, I gave that title dahil sa mga kwento nila hindi sila itinuring na tao o kapatid. O kung itinuring man ng maayos at tinawag na ate, hindi pa rin kasing-wagas ng way ng pagtawag natin ng Ate sa kanila.  Malalaman nyo sa mga kwento sa baba.

Babala:  Maaaring makaramdam ng galit at inis habang binabasa ang mga kwento. Pwedeng sumuntok sa pader pero wag sa katabi.

ATE No. 1: Si Ate na laging puyat (Insomniac?)

Makabagbag damdamin ang kwento ng  Ate na ito pero kapupulutan ng aral (pero hindi siya teacher. Kapag may aral teacher agad? Ura-urada? Hindi pwedeng Wansapanataym o si Dora?). Nakilala ko si ate sa airport during my last trip to Pinas (Oo na aaminin ko na na madaldal ako kahit sa airport na kung sino-sino ang nakakausap).  Pero nakakamangha lang na mabilis kong nakukuha ang loob ng mga nakakausap ko (hindi kaya may lahi kaming budol-budol?). Masayang kausap si Ate at halatang excited na makabalik na ng Pinas para makita ang pamilya.  Pero sa kabila ng very perky na personality e ang nakakalungkot na kwento.  Umabot ng isang taon si ate sa UAE (sa Sharjah siya naasign).  Umalis siya sa kanyang amo at hindi na tinapos ang kontrata na dapat e dalawang taon. She was originally offered a good and specific contract before leaving the Philippines.  Ayon sa kontrata, mag-asawa na may dalawang anak ang pakikitunguhan nya. Pagdating nya ng Dubai, ibinigay siya ng original family sa kapatid nito na may apat na anak (buy 1 take 1?). Ok lang daw kay Ate kung yun ang kapalaran nya. E kaso ang naging issue ang bigat ng trabaho na napunta sa kanya. For one year, tiniis nya na di makakain ng maayos, kung anong ibigay yun lang ang kakainin (makonsensya na ang mga nagmamalaki at nagpipicture na may hawak na Magnum), natuto siyang kumain ng pagkaing Arabo (na hindi daw nya mawari kung anong lasa.  Di kaya wala lang panglasa si ate talaga?). Saktong sakto lang ang binibigay sa kanyang pagkain.  Kapag daw nagdecide na kumain sa labas ang pamilya, walang iuuwi sa kanya kaya madalas na may nakatago siyang biscuit para pantawid gutom (wag nyo nang itanong kung Skyflakes o Fita di ko na inusisa). Pero tiniis ito lahat ni ate.  Kaya din sana niyang tyagain ang mga batang sutil at pasaway na minsan ay dinuduruan siya at di binibigyan ng pagkain pero yung lifestyle ng pamilya na insomniac lahat at natutulog ng madaling araw ang nagpahirap sa kalagayan ni Ate (ikaw na ang di halos makatulog at gigising para magluto, maglinis at lahat na, sige nga ikaw nga, ikaw!).  Naging ugali na daw ng pamilya na gising sa gabi para manood ng TV hanggang madaling araw at mag imbita ng bisita ng dis-oras ng gabi (kung naka isang taon pa si Ate baka nalaman nya kung aswang sila #sayang). At dahil sa ilalim ng hagdan natutulog si ate (Harry Potter ikaw ba yan?), madalas siyang nagigising sa kalabog ng mga batang naghahabulan paakyat at pababa ng 2^nd floor ng bahay (sana naman nagtraining si Ate sa paggawa ng trap at iba’t-ibang klaseng patibong). At pagkatapos ng magdamag na harutan ng pamilya e gigising na siya para na naman sa isang araw ng pakikibaka.

Hindi mga lokal ang amo ni Ate, mga Palestenians.  Naging masaya din naman daw siya at nagkaroon ng chance na makapagtravel papuntang Jordan nang ipaopera ang isang anak ng amo (sana maraming opera para mas maraming travel #chos). Gustong gusto ng among babae ang trabaho niya kaya nang magpaalam na siya na aalis na e pigil na pigil ito.  Gumawa ng mga eksena ang babae.  Itinago ang passport, sinabing mahal ang pamasahe at kailangang maghintay ng isa o dalawa pang buwan. Pero smart si Ate. Sinabai nya agad na “I will call POLO OWWA (pakiresearch ng meaning) and ask help from them” sa tonong akala mo e si Dawn Zulueta sa Walang Hanggan. Nataranta ang amo at nagbait-baitan. Pero sa totoo lang humanga ang amo kay Ate. Napakalinis ng bahay araw-araw. At natuto kahit papaano na mag-english ang mga bata (galing ni Ate in fairness habang kausap ko). At sinabihan ng amo na ayaw niya ng ibang lahi dahil di tumatagal ang mga ito (e kase naman ikaw sa ugali mong yan magtataka ka pa ba). Kahanga-hangang lahing Pilipino. Pero bakit madalas na maapi? Haaaay.

Walang dalang pera si Ate pauwi (taga Mindoro ang pamilya nya pero lahing Bisaya siya).  Ang tanging dala sa bulsa e halagang AED100 (which is around 1,150 pesos) na ipapamasahe nya sa RORO.  Nauna na daw ang package nya na puno ng pasalubong (salamat naman) na inipon nya ng paunti-unti.  Nang tanungin ko si Ate kung ano ang balak nya, mag iipon daw sandali sa Pinas at gagamitin ang kita ng asawa at mag-aapply naman sa Taiwan bilang factory worker. Mas malaki daw ang kita doon kahit mahal ang babayarang placement fee.  Nakakalungkot man pero nakakainspire pa rin. Mabuhay ka Ateng puyat!

Trivia: Sa pagtatanong ko sa mga kasambahay na OFW, lumalabas na mas malaki ang sweldo ng mga nasa Hongkong.  Karamihan sa Dubai at Middle East ay naglalaro (ano to bata?) lamang between AED800 hanggang AED1200.  Samantalang ang mga nasa HongKong ay kumikita ng HK$4,000 pataas (pakitama ako kung mali ito).

ATE No. 2: Si Ate TV Patrol (pasok!)

Masaya naman ang kwento ni Ate No. 2.  Tinawag ko siyang TV Patrol dahil siya ang tagapaghatid ko ng maraming balita, sa madaling salita, tsismosa.  Maswerte si ate na mapunta sa among Briton. Pero bago ko ituloy ang kwento ni ate, let me share some stories about “Ates” na may manager na puti (tao ha hindi suka). When I was still doing sales for a TV service company (parang cable sa atin), madalas na British ang customers ko dahil sa community nila ako nakaassign (duguan ng ilong araw-araw). I can easily convince them to sign up for a service but the bonus point is I can also convince them to sign up for another service para naman sa mga kasambahay nila (para naman may Tagalog channel sina ate at maka enjoy din ng teleserye). 98% of them will say yes! Ang babait at minsan hindi agad mag sasign up kase ibibili pa nila ng bagong TV sina ate! Sila na ang nanalo. Instant raffle ito. Nakakatuwa na ganoon sila magpahalaga sa mga kasambahay na Pinoy. Pero bago pa lumayo ang kwento babalikan ko na si Ate No. 2 (pasensya na madaldal talaga).  Kasama si ate sa mga maswerteng nilalang na napunta sa among Briton. Nakilala ko siya sa isang community kung saan ako naasign during my first job in Dubai.  Maayos ang kanyang kalagayan. May sariling kwarto, masarap ang pagkain at may day-off kaya best in pasyal daw siya.  Yearly din siya nakakauwi kase may libreng ticket galing sa amo nya (ang swerte ng bruha).  May mga anak siya sa Pilipinas at nakakapag-aral naman daw ng maayos ang mga ito.  May edad na siya pero nagtatrabaho pa rin para kumita ng maayos.  At dahil maluwag ang schedule, madalas na nakikipagdaldalan pero sa magandang paraan naman dahil nakakatulong siya sa ibang kasambahay na napunta sa among may lahing impakto at impakta.  Isa sa mga kwento niya ang ate na napunta daw sa mga among Pana na hirap na hirap daw. Bata daw kase ito at mukhang pinalusot lang ng agency para kumita (sana naman tigilan na ang ganitong gimik para lang kumita #BantayOFW).  Kaya ang ginagawa niya ay isinasama niya ito sa pagsisimba kapag Biyernes (day-off dito) para malibang naman.  Isa pang ate ang nakwento din nya ang buhay (bakit di lang kaya nya ampunin ang mga ito? Very Rosa Rosal at Inday Badiday ang peg ni Ate). Ito namang isang inaaalagaan nya e napunta sa among lokal.  Maayos naman daw ang kalagayan nito pero nanghihinayang siya sa kakayanan ng bata. Graduate ito ng Education sa Pinas at maayos din ang mga experiences.  Dangan nga lamang na walang ibang choice kaya napilitan itong mamasukan bilang kasambahay.  To the rescue naman ako sa pakikipag-usap kay Ate na lakasan ang loob at sa pagbibigay ng pag-asa na pwede pa siyang makahanap ng mas magandang trabaho. Tapusin lang ang kontrata at pwede nang humanap ng iba (na trabaho hindi jowa).  Pero ang hindi ko kinaya sa mga ateng naikwento niya ay ang kabayan natin na napalayas ng amo at napauwi sa Pinas. Ang dahilan? Nalaman sa medical test na may AIDS ito.  May jowa daw itong ibang lahi (hindi ko na babanggitin) na malamang na nakahawa dito.  Nakakalungkot man pero walang choice kundi madeport siya.  Marami pang kwento si Ate pero hindi na natuloy ang iba kase umuwi siya ng Pinas para magbakasyon habang ako naman e nagresign at nalipat na nga ng trabaho (magkikita kaya uli kami? Abangan!).

Trivia:  Madaming kabayan dito sa Dubai ang tapos ng magagandang kurso at lisensyado pa nga sa kanilang mga larangan (Nurse, Teacher, Engineer, Dentist, etc.) ang hindi nakakapagpractice ng kanilang propesyon bagkus ay nasa ibang larangan. May mga assistant, napunta sa sales, waiter, delivery, etc.  Kagaya ni ate sa kwento, wala na din silang choice lalo yung mga dumating na naka visit visa (wag mawalan ng pag-asa, magdasal at magtiwala. Pinoy ka, kaya mo yan!)     

ATE No. 3: Si Ate Ko. (kapatid?)

Hindi ko siya kapatid o kamag-anak pero sa lahat ng mga Ateng nakilala ko siya ang pinaka naging kaclose ko .  Nakilala ko si Ate nang maassign ako uli sa isang lugar sa una kong trabaho (yes, kaladkarin ako, palipat-lipat ng assignment).  May edad na siya pero hindi naman masyadong matanda (#MayAsimPa).  Alam mo agad na suplada at may kakaibang ugali dahil hindi namamansin (#echosera).  Hanggang unti-unti kong nakilala at naging kaibigan na nga (budol-bduol na naman kaya ang ginawa ko?).  May 2 anak siya sa Pinas at hiwalay sa asawa kaya kargo niya ang lahat.  Hindi sha namamasukan, nagtatrabaho siya sa isang shop sa mall na totoong puro tiyaga ang ginawa niya.  More than 12 hours ang trabaho (mag-isa siya) at walang official break time kaya doon na rin siya kumakain sa pwesto (hindi ko papangalanan ang shop to protect her).  Hindi malaki ang sweldo dahil nagbabayad pa siya ng upa sa bahay at mga gastusin pati na ang pagpapadala sa Pinas. Walang bayad ang over-time kahit malinaw na nakasulat ito sa kontrata (nabasa ko).  Natatakot siya na kausapin ang may-ari dahil baka mawalan naman ito ng trabaho.  Dahil sa ganitong sitwasyon, marami sa mga katrabaho niya  na nasa ibang branch ang napipilitang gumawa ng hindi maganda.  Nandadaya daw ang mga ito (hindi ko na inalam kung paano) para kumita ng malaki.  At mukhang totoo nga dahil ang mga nasa ibang branch na kapareho nya ng sweldo e may mga ari-arian na sa Pinas!  May mga lupain, magagandang bahay at meron pa ngang isa na may humigit-kumulang sa 50 jeep na na ipinapasada!  Nakakatakot, nakakalungkot na kailangan nilang gumawa ng ganito (wala akong inaakusahan na sino man. Ang mga nasabing bagay ay galing kay Ate at sa 4 pang staff ng company na nakausap ko #ImbestigadorHindiKoSilaTinantanan).   Sa halip na sundan ang kanilang ginagawa, naisip naman ni Ate na rumaket. Nagluluto siya ng lunch para sa mga tao sa mall at idedeliver nya o kukunin na lang sa kanya (masarap ang sinigang nya pero hindi ang adobo nakakalimutan nya lagyan ng suka #alzheimer). Nakasama ko si Ate hanggang matapos ang kontrata nya at nagpasya na lamang na umuwi ng Pinas para magbakasakaling hanapin ang kapalaran.  Pero the last time we chat (yes nakakapag-usap pa din kami) gusto na nya uli na makabalik sa Dubai dahil daw sa hirap ng buhay at sitwasyon sa Pilipinas.  Kung matuloy man, hihintayin ko siya.

Trivia: May mga company din dito sa Dubai na pasaway at hindi sumusunod sa kontrata.  May mga naaabuso gaya ng unpaid overtime o sobra sa oras na pagtatrabaho at iba pang hindi nasusunod na bagay.  Pwede itong ireklamo sa labor o humingi ng ayuda sa POLO OWWA.  Wag patanga-tanga, alamin ang karapatan.

Kahit naman yata saan pumunta e mahirap talaga ang buhay.  Ang usapan na lang para makasurvive e kung paano tayo didiskarte ng maayos.  Pero mahalaga na dapat e laging sa maganda at tamang paraan na hindi tayo makakasaga ng ibang tao.  Totoo palang nangyayari na may mga inaabuso at sinasaktan.  Marami palang nahihirapan at pilit na nagtyatyaga para makaahon sa hirap ng buhay.  Kung nagbabasa ka ng blog na ito, maswerte ka na may oras ka na gawin yan.  Kase marami sa ating mga kabayan ang todo kayod na wala na halos oras para sa sarili nila.  Maswerte tayo na tayo ay Pilipino.  Madiskarte, madasalin at marunong humarap sa pagsubok ng buhay.  Wag tayong susuko, kakayanin natin ang lahat. Patuloy na magtiwala, manalig at magdasal. 

*Credit to google for the photos. Salamat google.

Si Lance, Ang Pilipinas, Ang Dubai, Ang Hong kong, Ang Macau at ang China (ang haba!) Part 2 (Last na To)

E bakit pa ko magsusulat ng mahabang introduction. Ituloy na ang kuwento. Pasok!

PAHABOL NA KWENTONG HONGKONG

Natapos ang part 1 ng kwento sa napakagandang fireworks show ng Disneyland.  At kung inakala ninyo na napagod ako sa kakatakbo, kakahabol at kakahanap ng magandang pwesto e nagkakamali kayo. Instead na matulog na at maghanda para sa maagang biyahe papunta sa isang siyudad ng China e nakuha ko pa rin na galugarin ang Hongkong para sa madalas kong marinig na night market. Kaya pagkabalik ng hotel, naghanda na para sa murang shopping (daw).

Ang unang pagsubok ay alamin kung paano makarating sa night market area. Habang dumudugo ang dila ko (yes dila hindi ilong) sa pilit na pagpilipit ng English ko kasabay ang sign language at paglalaro ng charade sa pagtatanong ng direskyon na hindi ko na rin kinaya, naglabas ng mapa si Hongkong girl (babaeng napagtanungan sa reception) kung paano makarating ng train station from our hotel. Mahal ang taxi sabi nya (buti nainitindihan ko) kaya sumunod na kami sa suggestion na magtrain na lamang. At matapos ang humigit kumulang na 30 minutes (kasama na ang pagtatanong na walang nakuhang sagot at ang patanga-tangang pagsunod sa mapa) e narating din namin ang Hogkong MTR o Mass Transit Railway na tinawag ko na ding Rainbow Train dahil sa dami ng pagpapalit ng lines na iba-ibang kulay na. Sa pagbili pa lang ng ticket e umiral na ang patanga-tanga moment. Taranta sa barya kung magkano at taranta sa machine hanggang nakuha na din ang ticket na parang LRT ng Pinas na sinusuot sa machine papasok at palabas. Hindi pwedeng magkwentuhan sa loob tren or else lalampas sa station na pupuntahan (di ko kase maintidihan ang recorded announcement in Hongkong Cantonese and English na parang pareho din naman ang tunog). Malinis ang loob ng metro at maraming Intsik sa loob (siyempre naman kung negro ang nasa loob o puti e matakot na ako dahil baka nasa ibang dimension na pala).  Kapansin-pansin na may pailan-ilan pa ring locals na nakasuot na ng face mask. Marami pa din daw kase sa kanila ang nag-iingat matapos ang malalang pangyayari sa bansa dulot ng SARS (pakiresearch). Hindi kasing ganda ng Dubai Metro (bias?) ang MTR trains pero maayos at malawak ang loob nito. To know more about MTR ito po ang kaibigan kong si Wikipedia - http://en.wikipedia.org/wiki/MTR.

Narating na namin ang station where we can find the night market. Naglakad kami ng halos 30 minutes (dahil patanga-tanga na naman hanggang sa maligaw at bumalik at mahanap).  I was expecting for an extravagant bazaar but only to see a Divisoria type of tiangge.  E chochoosy pa ba ako e napagod na at nandito na rin lang so simulan na ang harbatan at tawaran na walang katulad. Ilabas ang certificate of Masteral in Divisoria. Bumili ako ng ref magnet at key chains na binebenta ni Randy ng HK$150 isang set (7 pieces na nilagay sa kahon). Pero sa night market nabili ko na lampas kalahati sa presyo nya (ako pa). Ang tshirt na nagsimula sa presyong 3 for HK$100 ay nabili ko ng 8 for 8 for HK$150 (best in tawad). Di ako pwedeng magpaloko sa presyo ng wallet at bag kase may masteral degree nga ako so wag na lang. Besides shirt, garments, pasalubong, etc. e may mga beauty products at perfumes na nakabargain din malapit sa tiangge area. Galingan nyo na lang ang paghahanap at maging matyaga, panalo kayo sa murang pasalubong.

 LUTONG MACAU

Bukod sa Hong Kong, ang Macau ay isa din sa two special administrative regions of China. E ano nga ba ang ibig sabihin nito? Bakit special? Mas masarap ang pagkain? Mas magaganda at gwapo ang lahi? Special ang siopao at siomai? May special treatment ang gobyerno o may special treatment for each other? Ang haba ng paliwanag dito kaya ayan basahin ito: http://en.wikipedia.org/wiki/Special_administrative_region_(People%27s_Republic_of_China). Magbasa ng mabuti para matuto (#BalikEskwela2012).

Entering Macau

Hindi kasama sa package tour na kinuha namin ang Macau (ang mahal naman kase). Pero dahil di kami papayag na di ito marating, hinanda kong ipilipit uli ang dila ko at ang charade moments para magtanong kung paano pumunta sa lugar nang sariling sikap. We did this by the way on our first day in Hong Kong kung saan free time kami just after transferring to our hotel from the airport. At dahil wala pang gagawin at matapos ang Q&A portion go na kami ng Macau. We took a taxi going to the Ferry Station (yes ferry ang sasakyan. Siyempre sa dagat ito going to Macau). Pero sa taxi pa lang e nagsimula na ang pagsubok dahil no english na naman ang driver. Juice ko! Best in sign language at katakot takot na panghaharbat ng interpreter sa daan ang ginawa para maexplain ang destination hanggang naging maayos na at nagkatarantahan naman sa bayad. Finally, nasa station na kami.  Almost every 15 minutes ay may umaalis na Ferry. The trip was around 45 minutes to an hour going to Macau terminal. Medyo nakakahilo at talagang hilong-hilo ako pabalik kase malakas ang alon. Kaya make sure na nakahanda ang white flower, katinko at maxx candy (may nakahandang “sukahan” kaya wag mag alala). To know more about the ferry services including the schedule, fare and options, please click this - http://en.wikipedia.org/wiki/Hong_Kong_%E2%80%93_Macau_Ferry_Terminal,_Hong_Kong (again thank you to Wikipedia nakakarami na ako).

   

The Gold Bars on the floor

Kapitolyo

Pagpasok pa lang ng terminal e sasalubungin at haharbatin na agad kayo ng mga tour groups gaya ng ginawa sa amin. Kaya maging matatag at buo ang loob (meaning wag patanga-tanga) or else mapapa oo kayo na parang nabudol-budol lang hanggang malaman nyo na ang mahal pala ng presyo. The local guy from the tour agency offered us a tour to different tourist sports like casinos, temples, popular streets, etc. sa halagang HK$1000 na binabaan nya to HK$900. Di kami nakumbinsi hanggang makakita kami ng mga kabayan na kausap ng isang grupo din ng mga kabayan na mukhang nagtatrabaho doon. Ginamit ang pagiging usyosero at nalaman na sila e mga kasambahay sa Macau na rumaraket as tour guide. E magkano naman ate? HK$500 daw. Ayaw ko. HK$400 ayaw ko. Hk$300. Deal or no deal?! Deal na ako. So nagsimula na ang tour kasama si ate (na di ko na maalala ang pangalan).  I wondered kung saan kami sasakay kase yung unang nag offer e may sariling sasakyan. Dinala kami ni ate sa shuttle service na libre naman pala going to our first stop, ang Grand Emperor Casino. Picture taking na agad sa labas with the guard in uniform na akala mo e nasa Italya ka samahan pa ng karwahe (Cinderella?) at ang mga painting sa loob ng mga nagdodonyahang larawan. Highlight of the place yung mga gold bars na nasa ilalim ng sahig. Alay-lakad 2012 ang eksena kasama si ateng tour guide. Nakarating kami ng Macau ng halos alas 3 na ng hapon kaya limited na talaga ang oras. Kailangan makabalik sa Hongkong sa gabi. While walking going to the next destination, mapapansin na malinis ang buong city, maporma ang mga tao (kase winter pa) at hindi kagaya ng Hong Kong na feeling mo e ang busy ng paligid. Mas welcoming ang atmosphere ng Macau na parang maliit na siyudad at mas friendly ang mga tao. Kapansin-pansin ang mga street signs in Portuguese na parang Spanish na mas nagparamdam ng feeling at home moment.  Ang Macau naman kase e napasailalim ng pamumuno ng Portugal sa mahabang panahon. Kaya marami din dito ang mga Kristiyano patunay ang mga cathedral at catholic churches sa lugar.  Let’s learn more about Macau through this - http://en.wikipedia.org/wiki/Macau.

Ruins of St. Pau

Narating namin ang Senado Square (buti walang impeachment trial dito). Matatagpuan sa gitna ng lungsod, it is part of UNESCO’s World Heritage Site.  Makikita ang istraktura ng sinaunang Macau at ang sentro ng gobyerno, ito rin ang plaza kung saan madalas tumambay halos lahat ng lahi pati na ang mga kabayan natin kapag walang pasok sa trabaho. Habang namamangha e pinasok muna namin ang St. Dominic Church para magpasalamat (Amen). At habang binabagtas ang kahabaan ng square e narating naman namin ang kalyeng puno ng pasalubong. Panalo dito (may contest na naman?). Almost all the stores are offering free taste hanggang magsawa ka at di ka na bumili. Pasok ang peanut cookies at marami pang sweets and delicacies at ang mga karneng tapa (di ko alam ang tawag tingnan ang picture) na free din tikman. Nakabili din ako ng ref magnet na murang mura ang halaga. At the end of the street is the famous landmark na dinadayo ng lahat – the Ruins of St. Paul’s.  Isang nakakamanghang tanawin na bahagi na rin ng cultural heritage ng Macau at ng UNESCO. Isang lugar na itinuturing na himala considering na tanging ang unahan lamang ng simbahan ang natira dito. Bakit nga ba nagkaganito ang simbahan? Sino ang mga lumapastangan dit?! Sino?! Sino?! Ayan magbasa ka -  http://en.wikipedia.org/wiki/Ruins_of_St._Paul's.

Kinaladkad kami uli ni ate (aso?) papunta sa kasunod na lugar. While waiting for the shuttle service (na libre) nagkwento si ate ng buhay nya (Maaala-Ala Mo Kaya Moment).  Sa Hongkong sha unang namasukan pero dahil sa higpit ng amo nya e iniwan nya ito (pero nagpaalam naman) at lumipat ng Macau.  Naging mas maluwag ang buhay sa Macau. Hindi na sha stay-in at mas maraming oras sa pagraket gaya nga ng ginagawa nya ngayon. May grupo silang mga kabayan na naghahati-hati sa itotour nila.  Marami din daw Pilipino sa Macau na ang mga trabaho e karamihang sa hotel at casino. Most of them are entertainers, performers at mga staff. And speaking of which, narating namin ang kasunod na destination, ang Galaxy Macau. Isa na namang casino and hotel. Mangha agad pagpasok sa malalaking crystals na highlight ng lugar (ayan sa picture). At habang aligaga kakapose e nagkagulo ang mga intsik. E kase naman dumating ang mga impersonators ng Hollywood characters gaya ni Marilyn Monroe, Dreamgirls, Cleopatra, etc. in fairness, gayang-gaya at ang gaganda! Pero ang catch – mga lalake sila. Yes, mga becky na best in impersonation. Ang isa pang catch – mga Pinoy sila! Nakakaproud ang mga beckyness! Pasok na pasok ang eksena. Pinagkakaguluhan at for sure kumikita ng limpak limpak na salapi (lotto? Sweepstakes? Jueteng? ). Gumagabi na kaya sakay na naman kami ng libreng shuttle for the last destination.  We went to another hotel casino this time sa Venetian Macau. Another hotel casino na pangmayaman. Akala mo e nasa Venice ka talaga with matching “San Luca Canal” where you can ride a gondola with a singing gondolier (gamitin nyo ang google para malaman kung ano ito, pagod na si Wikipedia). Di kami sumakay, pangmayaman din kase pati ang presyo. The whole place was great considering the design na akala mo e nasa Italya ka. Marami ding shops sa loob where you can buy a lot of items na pwedeng pasalubong. Hindi na kami masyadong nagtagal at baka mapacasino pa ako at yan pa ang ikayaman ko e hindi ako handa. So sakay na naman kami ng shuttle going the port pabalik ng Hongkong. At doon na nga naganap ang abutan ng epektos, este ng bayad kina Ate para sa ilang oras na paggaguide sa amin. Nag enjoy naman kami and at the same time e nakatulong na rin sa kapwa OFW (uuwi na kaya si ate o maghahanap pa rin ng iguguide? Hmmmm…).

CHINA CHINA ANG SAYA-SAYA (para lang magrhyme ang title)

Tatalon (palaka? Tipaklong?) ang kwento papunta sa last destination ng aming trip. After 2 nights in Hong Kong, naghanda na ang lahat para sa Shenzhen, China tour. It will be the last leg (ano to concert?) of the tour where we will be staying for one night bago bumalik ng Hongkong airport going back to Pinas. Hinatid kami ng shuttle bus going to the train station na maghahatid sa amin sa Shenzhen.  Yes, tren lang kase nasa border lang sha ng Hongkong. Wag nang mangarap ng another boat moment dahil sobrang nasuka ako pabalik ng Hongkong from Macau sa sobrang lakas ng alon (thank you Katinko). Umabot ng almost isang oras ang biyahe ng tren (tulog na naman ako. Di kaya may lahi akonng tarsier?). At finally ay narating namin ang Shenzhen na punong-puno ng kakaibang experience. Pero bago ko simulan ang kwento dagdag kaalaman muna para sa lahat. Hindi natin (mga Pinoy) kailangan ng visa pagpasok ng Hongkong at Macau for a certain number of days.  Automatic na tatatakan ang inyong passport sa immigration pagpasok at paglabas ng mga bansang ito. Iba ang sitwasyon sa Shenzhen. Visa is needed for Filipino tourist. Pero hindi kami nag apply ng visa. Group visa ang inapply ng agency kaya hindi natatakan ang mga passport namin nang pumasok kami ng bansa nila. At ayan nagsimula na nga ang mga kaganapan pagpasok pa lang namin ng immigration.

Babala: ang mga susunod na kaganapan ay totoong nangyari at hindi isinulat para manakot (aswang? Multo?) o siraan (Anabele Rama? Nadia Montenegro? Amalia Fuentes?) ang lugar na aming pinuntahan. Layunin lamang nito na magsilbing babala sa lahat na nagbabalak ng magandang bakasyon.

Sinalubong kami ng nagsisigawang mga Intsik sa customs ng Shenzhen (sigaw talaga, sure na!). May mga epektos kaya na nakapasok? Dala kaya ng pasahero ang mga pekeng Viagra at “Pampa” o mga laruan na may melamine? Aba’y malay ko di ko naintindihan ang usapan. Nang makumpleto na ang grupo ay tumungo na kami sa mga shuttle buses namin but again, another incident. This time isang babaeng Intsik naman ang bitbit ng mga pulis. Nagnakaw kaya siya? Snatcher? O shooting lang ng pelikula? Di ko rin alam ang sagot di ko na naman naintindihan. At bago pa kami makasaksi ng marami pang eksenang China, sumakay na kami ng shuttle at nakilala ang mga bagong tour guide. Our group was divided into two at hindi ko na matandaan ang pangalan ng mga tour guide namin (#alzheimer). Simulan na natin ang tour. Maayos ang English ni ate na tour guide in fairness. At maraming bagay about China na nakakamangha, nakakagulat at nakakalungkot ang nalaman ko habang dumaldaldal siya on the way to our first destination. Married siya at may isang anak na di na pwedeng dagdagan because of China’s 1 child policy. Sabi nga nya nakakalungkot na walang makikilang Uncle at Auntie ang anak nya dahil sha mismo ay isang anak din lang. And since isang komunistang bansa ang China, kontrolado halos ang kanilang galaw.Ang mga TV channels at internet e alam lahat ng gobyerno. Kaya nga halos lahat ng mga palabas sa TV sa hotel e magagandang balita at bagay tungkol sa kanilang bansa. Kaya dapat pahalagahan ng mga Pilipino ang demokrasyang meron tayo kahit papaano (Happy 114^th Independence Day).  At least naeenjoy natin ang facebook at ang blog na kagaya nito (free plugging). 

Our first stop was at a museum/tindahan (ito na ang simula ng negosyo at raket). The exhibit about Jade stones was great. Nandun lahat ng klase ng jade na pinaniniwalaang makapangyarihang klase ng bato or charm (tingnan mo si Kris Aquino marami nyan lagi nyang suot. Ito din kaya ang bato ni Darna? Hmmmm…). Iba-ibang klase pala ito at kulay at napakamahal ng presyo depende sa klase. Matapos ang exhibit e ang bentahan portion again ng mga charms and accessories ang sumunod and this time e tsaa or tea na gawa sa lychee ang idinagdag. Pampabata daw ito at pampaganda pero parang di naman ako naniwala nang makita ko ang mga tindera. Hahahaha (tawang pang teleserye).  Hindi natinag ang paniniwala kong wag gumastos so wala akong nabili (muntik na actually sa jade bracelet).  So diretso na kami sa next destination – ang Splendid China. Isa itong park na may mga cultural ek-ek pero hindi na namin pinasok kase lunch daw namin yun.  Libre ang lunch kaya naupo na kami kasama ang grupo while waiting for the food to be served.  At habang hinihintay ang pagkain, another incident happened. Nagkagulo sa isang lamesa dahil may humablot ng bag ng isang tourist. May habulan at sigawang naganap pero di na ako nakialam gutom na ako (maimmune agad-agad sa krimen sa paligid?). Part ng package ang lunch so di pwedeng maging choosy. May soup (na di ko mawari kung ano), gulay (na very asado ang lasa), hipon, isda, karne, etc. Di ko na pahahabain, natapos na ang lunch at nilakad na lang namin papunta sa next destination. Isang seminar (Nego Syete ang eksena. Hinanap ko si Kuya Germs pero wala siya) ang pinuntahan namin about bamboo (korek kawayan hindi si Bamboo na singer).  The seminar was about the uses of bamboo into different products na hindi mo maiisip na pwede pala gaya ng panty, brief, bulak, tela, toothpaste, etc. At siyempre matapos ang seminar katakot-takot na bentahan sa kanilang grocery. Nagpaloko ako this time by buying a massage item para sa leeg na umiinit (hanggang kelan kaya?).  After the negosyo moment, we were given an option whether to join or not the tour and dinner at the Windows of the World.  It is a park where you will see the replicas of different famous landmarks of different countries all over the world. Sa tagalog, Nayong Pilipino. At dahil kailangang magbayad na naman para makapasok e hindi na kami sumama. Mas pinili namin na magshopping kesa gumastos para magpapicture.  So go na kamin sa hotel na maayos din naman for a one night stay to drop our things at dumiretso na kami sa shopping central ng Shenzhen. It is a bit of an adventure kase para kang nasa Divisoria pero Intsik lahat ng tao. Goodluck sa tawaran portion. Maraming items kase sobrang laki ng lugar. Panalo pa rin ako sa pagtawad gaya ng t-shirt na 100 ang preso na nakukuha ko ng 40 na lang (#ExpertSaTawaran).  Hanggang gumabi na at bumalik na kami sa hotel.  The breakfast was free the next day. May buffet sila ng pansit, gulay at siopao na walang laman.  After eating, di namin sinayang ang oras, may medyo malapit na mall sa hotel so go kami agad to shop para sa sapatos na magaganda daw sa China. Alay-lakad na mabilisan kase pabalik na kami ng airport sa tanghali. Pero di ko napigilan mapansin ang mga restaurant na may live fish sa labas na pwedeng ipaluto. Ok naman ang isda pero ang pagong? Korek! Nakahanda si ninja turtles na mapili any moment para lutuin! Habang bawal ito sa Pinas e mukhang patok na patok sa China! Anong luto? Sinigang na pagong? Nilagang pagong? Inihaw na pagong? O kilawing pagong? Inalis ko sa isip ko yan para makatawd ng maayos sa shopping moment ko. Pasok na naman sa tawaran. Mabuti at maayos makipag usap ng English ang tindera ng sapatos. Hindi na kami nagtren pabalik ng HongKong. Shuttle bus again na kailangan lamang tumigil sa immigration ng China at Hongkong to exit and to enter properly. Maaga kaming inihatid sa airport kaya binalak namin na bumalik ng Hongkong para sumimba pero hindi na kami nakalabas. So best in ikot sa duty free shops at best in lamon hanggang maubos ang natitirang $HK. 

Learn more about Shenzhen from my friend - http://en.wikipedia.org/wiki/Shenzhen.

May mga nakasabay kaming mga kasambahay na OFW pabalik sa Pinas. Nakakalungkot na hindi sila basta makauwi sa atin to think na ang lapit lang nito at halos balik-balikan na lang ng marami as a tourist destination. Excited silang umuwi dahil graduation daw ng mga anak nila (Dakilang Ina Award 2012).  Nakakatuwa lang na hindi sila magkakakilala pero nag usap-usap na makisakay na lang sa may susundo papunta sa probinsya (#bayanihan).  One thing I found out e mas malaki pala nang di hamak ang sahod ng mga kasambahay sa Hongkong compare sa mga nagtatrabahong kasambahay sa Dubai. Tatalakayin natin yan sa OFW Diaries. Abangan.  At matapos ang pasyal, kain, shopping, negosyo, learnings, etc., e nakabalik kami ng matiwasay sa Manila matapos madelay ng halos 2 oras ang flight ng Cebu Pacific (Claudine Baretto, pasok!).

ANG AKING MGA BILIN AT PAALA-ALA:

• Kung nagpaplanong magtour, siguraduhin muna kung saan at anong gustong gawin (baka naman Luneta lang e nakarating ka na ng Singapore). Totoo ang kasabihang mas marami mas masaya, at mas marami mas makakatipid ka (kase mas mura ang group package sa mga offer).
• Look for options in booking for the tour. Gamitin ang pagtawad skills para mas makahanp ng mas murang package. Wag ura-urada at wag excited. Makakarating ka din sa patutunguhan. Tandaan that patience is a virtue.
• From my experience, pwede din siguro na wala na lang land tour package kung makakakuha ng murang flight. Pero kung first timer ka, go na muna sa makakamura. Wag choosy at wag magmarunong, pag naligaw ka baka makita na lang namin sa FB ang mukha mo na pinaghahanap.
• Wag gastos ng gastos. Isipin kung magagamit ang mga bibilhin sa tour or hindi. Tandaan, hindi ka mayaman at matatapos din ang pagpapanggap after ng tour.
• Wag basta magpapadala sa mga sinasabi ng tour guide especially sa pagbebenta ng items. Malaki ka na, mag-isip ng tama.
• Alamin ang kultura ng bansang pupuntahan para di patanga-tanga at walang masasagasaan.
• Ugaliin na alamin ang kalagayan ng mga kabayan sa lugar na pupuntahan. Kung may makausap ka kahit isa sa kanila at makumusta ang kanilang kalagayan e malaking bagay na yun. Para na rin silang umuwi sa Pinas.

Ang pagbisita sa ibang bansa whether to work or just to tour is a privilege that is given not to everyone.  Kaya siguruhin na meenjoy mo ito at may matututunan ka dito. 

Nakakatuwang isipin na halos lahat ng lugar sa mundo ay may Pilipino. Kagaya nga ng isa sa aking bilin at paala-ala, try to check kung anong kalagayan nila sa bansang yun. Try to approach them when you see one at kumustahin ang kanilang kalagayan. Isa yung paraan to make them feel na may nagpapahalaga sa kanila. Sapagkat kaming mga manggagawang Pilipino sa ibang bansa ay naghahanap din ng kalinga. Napapagod man at nahihirapan sa kalagayan sa buhay at trabaho e patuloy na lumalaban para makaraos sa buhay. Hanggang sa susunod na paglalakbay kabayan.

Si Lance, Ang Pilipinas, ang Dubai, Ang Hong Kong, Ang Macau at ang China (ang haba!) Part 1

Ni hao! Finally ay nasabi ko na nang walang pagpapanggap ang katagang ito. At tama nga kayo sa inyong hinala, ang kabanatang ito ng aking blog ay tungkol sa aking panandaliang paglalakbay sa mga lugar na namention sa title (basahin sa itaas). But the purpose of this article is not only to showcase the beauty (kung meron man) of the countries I visited but also the experiences, work at kalagayan sa buhay ng mga Pilipinong manggagawa na nakausap ko doon at ilang obserbasyon ukol sa takbo ng buhay sa kanilang lugar (best in tsismis 2012).  At sa kadahilanang alam ng lahat kung gaano ako kadaldal e hahatiin natin sa dalawang bahagi ang paglalakbay na ito. Kung handa ka na, simulan na natin ang biyaheng Dubai to Pinas, Pinas to Hongkong to Macau to some part of China. Gora!

EKSENANG AIRPORT

Bago pa man ako makasakay ng Cathay Pacific (first time ko na mag connecting flight #MasabiLang), may nakasabay at nakakwentuhan akong kabayan habang naghihintay sa boarding gate (di ako mapakali na walang kausap #tsismis). Isang taon pa lamang siyang kasambahay sa Dubai but she decided not to continue anymore dahil sa hirap na dinanas sa kamay (hindi sa paa) ng kanyang mga amo (martial Law?). The story was a real Maala-ala mo Kaya masterpiece (Dear Ate Charo….). Totoo pala na nangyayari talaga ang di pinapakain, mali ang kontrata ng agency sa Pilipinas (makulong sana kayo) at higit sa lahat nakakabilib na sa kakarampot na sweldo ay nakakapagpadala pa rin sa pamilya sa probinsya (tunay na bayani). But I’m not going to give specific details yet about our encounter and her experiences, I realized na pwede kong gawan ng isang article ang mga karanasan na gaya nang kay Ate para mas marinig ang boses nila (pipi?). At iyan ay inyong matutunghayan sa mga darating pa na araw (mag-iipon muna ako ng kwento at tsismis from our kabayans here in Dubai).

At yun na nga, narating ko na ang Hongkong na may napakalaking airport na nagpakaba sa akin kung aabot ako sa flight ko to Manila (sobrang kaba at nadagdagan pa ng mas maraming kaba dahil di ko maintidihan ang accent ng mga Chinese attendants so best in sunod na lang ako sa mga tao). Cathay Pacific is fine except that halata mong luma na ang eroplano. Muntik na akong maglabas ng toothbrush para linisin ang upuan at foldable table pero ok na rin naman. The flight experience was over-all a good one (aarte pa ba ako e pauwi ako ng Pinas? #excited).

Walang pagbabago ang NAIA Terminal 1 (no further comment). Kaya naman didiretso na ako sa flight to Hongkong after a night of stay in Manila (ako na ang walang pahinga sa paglipad). Terminal 3 naman ang eksena kung saan naganap ang Tulfo-Barreto-Santiago Away Festival. Maayos ang airport pero napakamahal ng tinda sa loob (sobrang mahal. Sure na!).  The airport was clean at mukhang bago pa except that wala itong CCTV camera (nabasa ko lang at napanood sa TV Patrol). First time ko sa Cebu Pacific (I’ve tried Zest Air, Air Philippines at Philippine Airlines sa domestic) at ito nga ang maghahatid sa amin sa Hongkong (aaminin ko na natakot ako kase parang di kakayanin ng eroplano #choosy). Pero ano bang magagawa ko e naka package tour kami kaya bawal mamili or else magbabus ako papuntang Hongkong (pwede ding RORO).  Naging maayos ang paglipad (tulog ako sa tooto lang kaya di ko di sure #SinungalingLang).  Basta ang di ko malilimutan may nagtitinda ng pagkain sa loob ng eroplano at may nagaganap na parlor games (party? bangketa?). And at last, narating na namin ang Hongkong (tinamad magkwento). 

DOON PO SA HONGKONG

Ang Hongkong na halos 45 minutes away lang from Manila ay isa sa dalawang Special Administrative Regions ng China (Macau yung isa nasa Part 2. Wag mainip).  To learn more about this country please read http://en.wikipedia.org/wiki/Hong_Kong (salamat Wikipedia). We arrived at Hongkong at around 9:00 in the morning (in fairness di nalate ang flight ng Cebu Pacific or else maaaring mabuhay sa katawang lupa ko si Claudine Baretto). Pagtapak ng Hongkong ay nagsimula na akong magpatanga-tanga dahil di ko makita ang tour guide na magdadala sa amin sa hotel (di nagbabasa ng itinerary).  At matapos mawindang ng almost 30 minutes paghahanap e nakita ko na rin si Randy, ang tour guide na Chinese. Pinagsama-sama sa isang bus ang mga Pinoy at sa isang bus uli ang mga Pana (Korek! Hanggang Hongkong hindi na ako nilubayan ng mga Panadol!).  Randy was very accommodating, entertaining and he speaks good English. Ang galing nyang mag entertain ng Pinoy audience mukhang pinag-aralan na ang mga uso sa atin at nagbiro pa na kamukha nya si Boy Abunda (kalbo kase sha) at hindi Santiago ang last name nya (pasok sha sa finalist ng best tour guide 2012. Saan ang contest?).  Maganda ang Hongkong and we were lucky na kaiga-igaya ang weather when we arrived there. The temperature was between 16 – 22 degree celcius (buti na lang dala ko ang scarf at mufflers).  The city was clean at panalo din naman ang mga insfracture. Halos lahat ng tao na naninirahan dito ay sa condo or flats nakatira para magkasya silang lahat (kulang sa lupa). Ang nakakawindang, right hand drive ang mga sasakyan! At dahil dito medyo malilito ka sa mga traffic signs kaya dapat mag-ingat sa pagtawid.  And speaking of sasakyan, magkaiba ang mga hotel na tutuluyan naming mga nakasakay sa bus. Hinahati-hati na rin kami at isa-isang hinatid sa mga hotels namin. Dinala ang grupo naming sa Panda Hotel. 4 star daw ito (di ko na rin nacheck basta may matulugan) at nasa loob ng isang mall. The place was good at kahit papaano e malapit sa metro station.  On our way to our respective hotels, ibinigay na ni Randy ang iteneray ng tour at ang mga breakfast stub namin (Mcdonalds ang nanalo) for our 2 nights of stay in Hongkong. The first day was a free day so pwedeng mamasyal agad at galugarin ang paligid ng lungsod and we opted to go to Macau by our own. Nagtanong-tanong at nilakasan ang loob at narating ang makasaysayang bansa ng Macau. Paano? Sa part 2 ko ito ikukuwento (#pasabik).

Our city tour started early the next day.  Pero bago ko puntahan yan, ilan sa mga bagay na napansin ko sa lugar during our free time ay yung suporta ng gobyerno sa kanilang mamamayan. Lahat halos may trabaho, kahit matanda na kumakayod pa rin. Sinubukan naming maghanap ng mga kabayan sa paligid at sa mga tindahan pero wala! Halos lahat locals. Ang mga kabayan daw natin karamihan ay mga kasambahay (nakakalungkot man but the pride is there).  E paano nga ba namang maglalagay ng non-Hongkong citizen sa tindahan e di hindi na kayo nagkaintindihan ng mga locals. Kami ngang turista e nahirapan pakikipag-usap (salamat sa mga picture ng pagkain na ituturo na lamang namin).  Hindi ko alam kung wala bang balak mag-aral ng English ang mga ito (magtayo kaya ako ng tutorial center kahit sa isang kanto lang). Balik sa tour, we first visited the Avenue of the Stars. Ito ang Hongkong version ng Hollywood Walk of Fame at ng sariling version ng Pinas sa Quezon City. Dito rin ang Victoria Harbour na napakaganda sa gabi (pero di ko nakita ng gabi) where a lot of Hollywood films were shot. Best in picture taking moment dito pero make sure na kayo na lang ang magpicture at wag umasa sa “official photographer” ng tour group. Pwede din naman kung may pera ka. Bakit? Sa baba malalaman mo. Sige magbasa ka lang.  Ayan ang mga picture ko: 

Randy, the tour guide

Sumunod naming pinuntahan ang jewelry factory ni Jackie Chan na isinama sa itinerary para makabenta ng alahas (#negosyo).  Super explain ang designer kuno nila na magaling magtagolog dahil sa Ongpin na nanirahan (at yumaman at sana e walang inaping mga Pinoy or else papatay ako). Pwede ka makabili sa loob ng mga lucky charms depende sa kung anong hayop ka este anong taon ng hayop ka ipinanganak (dinosaur?).  Matutuwa na sana ako dahil natapos na ang bentahan pero mas lalo akong nairita nang ang kasunod na pinuntahan e another negosyo (di na natapos ang raket ng mga tour guide). Dito naman e pinagkasya sa maliit na room ang mga pasalubong daw na mura (buti na lang at may dugong Divisoria ako kaya di ako nagpaloko). At dahil halata ni Randy (yung tour guide po) na medyo irita na ang mga Pinoy kakagastos, sinubukan nya kaming pamanghain while going to the other side of Hongkong, sa kabilang island. We passed thru an underground tunnel na literally e nasa ilalim ng tubig (in fairness namangha naman ang lahat). And we finally arrived at the other side of Hongkong kung saan dinala nya kami sa sinaunang kabuhayan ng kanilang bansa, ang pangingisda.

Ang Hongkong Fishing Village ay ang lugar kung saan matatagpuan ang mga mangingisda ng bansa na patuloy sa gantiong klase ng kabuhayan. Sumakay kami ng isang bangka na may bayad (raket din?) habang ang matandang bangkera e hindi nakakaunawa ng kahit isang English word yata (hi, hello, how are you, no english? Bye.)to see how these people are surviving sa patuloy na nagbabagong kultura at sibilisasyon ng Hongkong. Doon pa rin sila nakatira sa mga bangka, doon nagluluto, kumakain, nanonood ng TV, natutulog, naglalaba, nagluluksong-baka, sungka, habulang gahasa at lahat na. According to Randy, the Hongkong government is planning to transfer all of them in one area at bigyan ng ibang mapagkakakitan (wag naman sana sa Pinas punong-puno na tayo). Nagiging polluted na rin kase ang tubig dahil doon  nga sila naninirahan. Another attraction sa fishing village e ang floating restaurant. Ito daw ang pinakamalaki sa buong mundo sabi nila (di ko na sinukat dahil wala akong oras). And one more thing while cruising (sosyal?) sa village na yun e ang mga naglalakihan at naggagandahang mga yate. May Yacht Club daw ang Hongkong at ang mga nakapark na yate dito e sa mga miyembro ng samahan na mayayaman at ubod ng yaman isama pa ang word na maimpluwensya. Sila lang naman ang may-ari ng kilala nating mga Chinese brands gaya ng White Flower (nahihilo ka ba?), Tiger Balm (yung totoo, nahihilo ka ba?), Katinko (umamin ka na kase, nahihilo ka ba?) at iba pang kaintsikan na super support naman tayo (hinanap ko kung may yate ang may-ari ng Pei Pa Koa pero mukhang wala). Ano ang Pei Pak Koa? Research nyo bilis!

Entering the Underground Tunnel

Habang patungo sa kasunod naming destinasyon, (oo tapos na ang fishing village moment, move on na), nakwento ni Randy na maraming bagay ang iniimport nila from Pinas. Kasama na dito ang saging, mangga, pinya at marami pang prutas. Medyo may kamahalan ang mga items sa Hongkong (bakit kase convert ako ng convert di pa ako nasanay sa Dubai). At kung hindi ka masyadong lover ng Chinese food (gaya ko na feeling e lasang asado lahat ng pagkain nila) meron naman silang KFC, Pizza hut, etc. Sinubukan naming kumain sa parang karinderya kung saan nalaman ko na ang laki ng serving nila per order (matakaw kaya sila?). Masarap naman ang pagkain (tinake out ko di ko kaya ang lasa). At sa patuloy na pagkukuwento ni Randy ng iba pang bagay about Hongkong ay nagsimula na naman ang raket. This time mga souvenir key chains naman at yung mga kuha ng “official photographer” na ngayon e nasa plato na (sticker ito na ipinatong sa plato na may design na Hongkong). Since hindi ako madaling mauto (150 $HK para sa plato? Wag ako ang lokohin kaya ko mabili yan ng 5 piso sa Divisoria) , hindi ako bumili (sure ako na makakakita ako sa midnight market nito).  Hanggang sa magsawa sila kakakumbinsi sa akin at narating na nga namin ang last stop ng tour na ito sa Hongkong. Ayan sa baba.

ANG HONGKONG DISNEYLAND NA SINAKOP NG MGA TALENTED NA KABAYAN

The happiest place on earth - ang very famous na tag line ng Disneyland. It was very windy and chilly when we arrived at the place. Sobrang excited na akong makapasok nang biglang umatake ang last raket ng mga tour guide! Juice ko hindi na natapos ang negosyo. Gusto ko nang ibigay ang Kabuhayang Swak na Swak Lifetime Achievement Award sa kanila. This time mineral water naman kase mahal daw sa loob. Ay sige para matapos na bumili ako ng isang drum (pangligo?). Best in picture taking ang naganap papasok pa lang sa loob ng park (ayan ang mga picture sa baba). Pero dahil sa sobrang gutom sa maghapong tour na napakasaya at makasaysayan (patawarin ako sa pagsisinungaling) e kumain na muna kami at hindi na nag isip ng presyo ng kakainin. Basta kanin at ulam, go na (hindi ko na muna pinansin si Mickey at Minnie at kumakaway sa akin para magpapicture). Habang sumisiksik para makakuha ng picture with Buzz Light Year, napansin ko ang grupo ng mga drummers na pinagkukumpulan ng mga turista. Ang galing! They were using stainless materials na parang pangkusina and they are making good music out of it. At sure na sure ako Pinoy sila. Nakakaproud! At nang matapos ang tugtugan, takbo kami sa gitna para sa inaabangang parade ang Flights of Fantasy. Salamat sa aking Masteral Degree sa pagsiksik sa Divisoria at nakakuha ako ng magandang puwesto. Aaminin ko, naiyak ako ng magsimula ang parade! Di ko rin alam kung bakit but I think the kid in me was touched by the very colorful event. Ang ganda ng parade! All the major characters of Disney were there. Si Ate Winnie the Pooh (ate talaga?), ang maligalig (aligaga din kaya?) na cast ng Toy Story (Part 1 to sawa), siyempre ang mga mukha ng Disney (at likod na rin) na sina Mickey at Minnie (may relasyon kaya talaga sila? Bakit wala pa rin silang anak? Anong klaseng daga nga ba sila? Dagang Costa? Dagang Bukid? O Dagang Kanal?), si Tinkerbelle na di naman ako nagandahan (bitter?) si Lilo at Stitch (anong relasyon kaya nila talaga?) at siymepre ang nagagandahan at nagkikirihan (bitter na naman?) na mga Disney Princess. Pasok sa banga si Ariel, Snow White, Sleeping Beauty, Belle at Cinderella. Nagpadagdag pa sa saya at ganda ng parade ang mga napakagagaling na dancers at ang marching band. And yes mga kabayan, mga Pinoy sila! Ang huhusay gumalaw, super smile and very graceful. At ang mga Disney Princess e halos Pinay din pala lahat. Akalain mo! Si Cinderellaat Snow White Pinoy?! Panalo ang Pinoy sa Disneyland!

Takbo na naman kami (marathon?),  para sa Lion King show para lang mabigo nang malaman na sarado ang theater for renovation and improvement daw. Di ako papayag na di makakapanood ng live show so go kami sa “Golden Mickey”. Live stage play with different Disney characters. Galing ng production, with music, dance, stage decoration, etc. And again, pasok ang mga talentadong Pinoy! Singers and dancers mostly. Feeling ko si Tarzan at si Quasimodo (hunchback of Notre Dame) pinoy. Sino may alam? Taas ang kamay!

At muli kami ay tumakbo (42K Marathon), para naman sa mga rides. Pero bago yan napansin ko lang na walang masyadong extreme na rides ang Disneyland compare to Enchanted Kingdom. I also looked for a horror house pero nabigo ako (tapang-tapangan, walang takot. May lahing aswang).  And since walang choice, sinubukan na namin whatever is available. We tried the train na iikot sa buong park. This is a good one kase you will have an idea which area to visit kase madadaanan ito ng tren na may dalawang stations. Naintriga kami sa mga nagaganap sa kagubatan so diretso kami sa pila para sa Jungle River Cruise. In all fairness, panalo din ito. Iikot ng manmade river seeing different animals (na hindi too pero hindi plastic) and different scenes in a forest gaya ng mga mangangasong hinabol ng mababangis na hayop, an erupting volcano at marami pang kahayupan na nakakagulat at nagpapasaya din naman (pinakamalakas tumili ang mga Pinoy #BestInTili2012).  At habang naghihintay nang inaabangan na fireworks display (meaning magsasara na ang park), isa pang rides ang nakaya kong pilahan, ang Autopia. You just need to drive a car na parang automatic car lang hanggang matapos na ito nang di mo namamalayan (#bitin).  Nag announce na sa ere na malapit na ang fireworks show, so takbo na naman kami (triathlon na ito) para makahanp ng magandang pwesto. I did not expect for something extravagant since halos araw-araw na ang fireworks sa Dubai (totoo po lalo na kapag may Shopping Festival which runs for a month).  Pero namangha pa rin ako dahil ipinasok ang highlights ng ibat-ibang Disney movies na mapapanood mo pa sa napakalaking projector screen – ang castle ni Sleeping Beauty (buti di sha nagising sa ingay).  The music, the lights and the fireworks of the so called Disney in the Stars mesmerized me and so the rest of the crowd. Ang dami mong maririning na “oooohhhhh” “wow” at mga Chinese words na hindi ko na naipatranslate. The over-all Disneyland experience was great. Pero aaminin ko mas namiss ko pa rin ang Enchanted Kingdom (no place like home. Tangkilikin ang sariling atin).  We planned to buy some souvenirs inside the park, pero may kamahalan ang presyo (convert kase ako ng convert). And to see more and to know more about Hongkong Disneyland pakiclick ito - http://park.hongkongdisneyland.com/hkdl/en_US/home/home?name=HomePage

May pahabol pang kwentong Hongkong bago ko simulan ang Macau at China, pero sa part 2 na yan. Sandali nating ititigil ang biyahe (at ang kadaldalan ko na din). Much have learned from my trip to Hongkong. Kahit saan nga naman dalhin ang Pinoy at kahit anong larangan pa yan, sa pag-aalaga ng bata, paglilinis ng bahay, pag-awit, pagsayaw, at marami pang iba, makikita ang galling at husay ng Pilipino. At kahit ano pang itawag sa aming mga manggagawa sa ibang bansa, proud akong sabihin na isa akong Pilipino, nagtatrabaho ng marangal, maaaring napapagod at minsay’y gustong mamasyal, subalit buo ang tiwala at pananampalataya na kakayanin ang lahat ng pagsubok para sa sarili, para sa pamilya at para sa bansa (#TalumpatingHanda2012).